Ticaret ve ekonomik alanı dahil karşılıklı yarar sağlayan uluslararası işbirliğinin geliştirilmesi, Türkmenistan’ın ülkenin ekonomik potansiyelini güçlendirmeyi ve nüfusun refahını artırmayı amaçlayan politikasının önemli bir yönüdür. Türkmenistan'ın Dünya Ticaret Örgütü'nde gözlemci olma kararı bu politikanın geniş bir örneğidir. Bu, küresel ekonominin katmanlarına girmenin ilk ve çok önemli adımıdır.
Bu amaçla, Türkmenistan Devlet Başkanı Kararı ile, ülkenin DTÖ'ye katılım olasılığını incelemek için Temmuz 2019'da Türkmenistan'da özel bir hükümet komisyonu oluşturuldu. Atılan adımlar, DTÖ'ye katılımın Türkmenistan'ın uzun vadeli çıkarlarını karşılaması ve nesnel olarak, ekonomik küreselleşme eğilimine objektif olarak karşılık gelmesinden kaynaklanmaktadır.
Uluslararası Ekonomistler Birliği'nin koordinasyon konseyinin üyesi olan Yuri Aronsky, ‘sng.today’ sitesindeki röportajda, “Dünyadaki modern koşullarda ortaya çıkan bazı zorluklara rağmen, Türkmenistan'ın muazzam bir ekonomik gücü var. Ülkenin, DTÖ platformu da dahil olmak üzere, eylem yelpazesini genişletme olasılığı konusunda iyimserlikle bakılabilinir.”
Ülkeler arası ticaret ve ekonomik işbirliği için güvenilir bir ekonomik ve yasal dayanağın oluşturulması, ulusal yasal çerçevenin iyileştirilmesine ve yerel mali ve ekonomik reformları daha da teşvik etmek amacıyla uygulanmasına katkıda bulunacaktır.
Ekonominin getirisini korumak ve genişletmek için, ülkenin kurumlarında dijital bir ekonominin başlatılmasına öncelik verildi. Bu yaklaşımlar, endüstriyel hammadde sisteminin yüksek teknoloji gelişimine önemli bir geçiş yapılmasına yardımcı oldu.
Geçen sene başlatılan en büyük modern proje, bu politikanın geniş bir örneğidir. Özellikle dünyadaki ilk gazdan benzin üretim tesisi Türkmenistan'da faaliyete başladı. Projenin maliyeti 1.7 milyar dolardır ve şu anda 700 kişiye istihdam sağlamaktadır. Tesis, senede 600 bin ton yüksek kaliteli benzin üretiyor.
Türkmenistan, birkaç yıldır yüksek sosyo-ekonomik gelişme oranlarını korumuştur. Yılın Ocak ayından bu yana, ülkenin GSYİH büyüme göstergeleri %6,3 ile sabit kaldı. Yılın başından bu yana, tarım sektöründeki büyüme %3,1, ticarette %11,1, ulaşım ve iletişimde %10 ve hizmetlerde %7 olarak gerçekleşti.
Ülkenin yakıt ve enerji kompleksi de iyi sonuçlar veriyor. Petrol ve gaz kondensat üretim planı %109,7, petrol arıtma %107, benzin üretimi %103,5, dizel yakıt üretimi %107,2 oranında gerçekleştirildi. Sıvılaştırılmış doğal gaz üretim planı %135,5, doğal ve ilişkili gaz üretimi %106,1 ve doğal gaz ihracatı %104,2 oranında yerine getirilmiştir.
Ocak-Şubat ayı sonuçlarına göre perakende ticaret cirosu 2019 yılının aynı dönemine göre %19,3, dış ticaret cirosu ise %3,8 arttı.
Halihazırda, yeni yüksek teknoloji endüstrilerinin oluşturulması, sabit varlıkların modernizasyonu ve uluslararası pazarlarda rekabetçi ürünler üreten işletmelerin teknik olarak yeniden donatılması için yatırımlar yapılmaktadır.
Türkmenistan'ın DTÖ'ye katılım olasılığına odaklanıldığında, modern koşullarda Türkmenistan'ın dünya ticaretine ve ekonomik sistemine tutarlı entegrasyonunun piyasa ekonomisinin gelişmesinde, ülkenin ihracat potansiyelinin artmasında ve çeşitlendirilmesinde önemli bir faktör olduğunu belirtmek gerekir.
Böylelikle DTÖ ile işbirliğini yoğunlaştırmak ve organizasyonda gözlemci statüsü elde etmek için atılan adımlar, Türkmenistan'ın sadece küresel süreçlere aktif olarak katılmasını değil, rekabet avantajlarını da başarıyla gerçekleştirmesini sağlayacaktır.
Bu yılın Mayıs ayında, Türkmen Lideri, hükümet komisyonunun DTÖ'ye katılım önerisini destekledi ve Türkmenistan'ın Dünya Ticaret Örgütü'ne gözlemci olarak girişine ilişkin bir Kararı imzaladı. Karara dayanarak, Türkmen diplomatlar, DTÖ Genel Müdürü Roberto Azevedo'ya gözlemci statüsünde örgüte katılma talebiyle bir mektup gönderdiler.
1995 yılında kurulan DTÖ’nün temel amacı, gümrük tarifelerini ve diğer engelleri düşürerek serbest ticareti teşvik etmektir. Bunu, dünyanın ticaret ülkelerinin çoğu tarafından müzakere edilen ve imzalanan anlaşmalar yoluyla yapar. Organizasyon ayrıca katılımcıların DTÖ anlaşmalarına bağlılığını da düzenlemektedir.
DTÖ'nün 164 üyesi ve 24 gözlemci ülkesi bulunmaktadır.
