Çin’in ilk petrol şirketi olan Sinopec, Katar ulusal şirketi QatarEnergy ile 27 yıl boyunca her yıl 4 milyon ton sıvılaştırılmış doğalgaz (LNG) tedariki için bir anlaşma imzaladı. Bu Pekin’in ekonomik durgunluğa rağmen enerji kaynaklarını finanse etmek için bedel ödemeye hazır olduğunu gösteren bir sözleşmedir.
Avrupa Birliği, bu kış için büyük ölçüde sıvılaştırılmış doğalgaz pazarına yönelirken, şu anda Çin uzun vadeli sözleşmeler ile orta vadeli teslimatları garantiledi. Anlaşmanın toplam değeri yılda yaklaşık 2,3 milyar ABD dolarına ve toplam yaklaşık 61 milyar ABD dolarına eşittir.
Katar sıvılaştırılmış doğalgazının büyük bir kısmını Asya pazarına, özellikle Çin, Japonya ve Güney Kore’ye ihraç etmektedir. Son yıllarda dünyada sıvılaştırılmış doğalgaz rekabeti kızışmıştır. Özellikle Avrupa, alternatif yakıt olarak büyük miktarda sıvılaştırılmış doğalgaza ihtiyaç duymaktadır. Avrupa devletleri de Katar’dan doğalgaz ithal etmekle ilgileniyor. Ancak Almanya ve diğer Avrupa ülkelerinin Katar ile uzun vadeli bir sözleşme imzalayıp imzalamama konusunda tereddüt etmesi, iki taraf arasındaki sıvılaştırılmış doğalgaz tedarik müzakerelerinin ilerlemesini zorlaştırmaktadır.
Tarihsel olarak, uzun vadeli sözleşmelerin payı sıvılaştırılmış doğalgaz pazarında büyük ölçüde baskındı. Ancak dört yıldan kısa süreli sözleşmeler ve hatta çoğu anlaşma üç aydan kısa süreli olan ‘spot’ sözleşmeler şeklindeydi.
Katar Enerji Bakanı ve aynı zamanda Katar Enerji Genel Müdürü Saad Sherida Al Kaabi, bu sözleşmenin sıvılaştırılmış doğalgaz endüstrisi tarihindeki en uzun vadeli sözleşme olduğunu belirti. Enerji alnındaki uzun vadeli sözleşmeler genellikle 10 ila 20 yıl arasındaki dönemleri kapsar.
Sinopec Başkanı Ma Yongsheng, Katar dünyanın en büyük sıvılaştırılmış doğalgaz tedarikçilerinden biri olduğunu, Çin’in de en büyük sıvılaştırılmış doğalgaz ithalatçısı olduğunu kaydetti. 2021 senesinde Katar, Avustralya’nın hemen ardından ikinci en büyük sıvılaştırılmış doğalgaz ihraç eden ülkeydi, ancak ABD ile birlikte en fazla rezerve sahip ülke konumundadır.
Nurmurat Mommayev,
Marmara Üniversitesi Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Bölümü Doktora Adayı, İstanbul, Türkiye
