Son birkaç ayda, konteyner navlun oranları pandemi öncesi seviyelere normalleşiyor. Birkaç spot oran endeksi, arka arkaya 40 hafta boyunca tutarlı düşüşler gösteriyor, ancak düşüşler, taşıyıcılar için kayıp anlamına gelmiyor. (Konteyner taşımacılığı endüstrisinin 2020’nin ikinci çeyreğinden bu yana kazancının 400 milyar ABD dolarının üzerinde olduğu hesaplanmıştır. Bu, sektörün 50 yıldan fazla konteynerli kargo taşımacılığında ürettiğinden daha fazla kardır)
Büyük taşıyıcılar daha önce 2022’nin ikinci yarısında piyasalarda normalleşme olacağını tahmin ederken, sektör için düşüşler hızla başladı. Bununla birlikte, Drewry Dünya Konteyner Endeksi’ne (WCI) göre, özellikle Asya-Kuzey Avrupa rotasında, spot fiyat düşüşlerinin geçen hafta daha da yoğunlaştığı görülmüştür.
1 Aralık 2022 itibariyle, Drewry Dünya Konteyner Endeksi, konteyner nakliyesi navlun oranlarında art arda kırk hafta düşüş kaydetti. Spot sefer navlun oranlarını takip eden bu endeks, küresel ortalamayı 40 fitlik birim başına 2.404 ABD doları ile bir önceki haftaya göre fiyatların yüzde 7 daha düştüğünü gösteriyor. Haftalık Drewry Dünya Konteyner Endeksi, 16 Eylül 2021 ile 1 aralık 2022 tarihleri arasında küresel bileşik oranda yüzde 78’lik bir düşüş gösterdi.
Drewry'nin Şanghay-Los Angeles endeksi belirtilen dönemde yüzde 84 ve Şanghay-New York endeksi ise yüzde 73 oranında düştü. Birleşik Krallık veri sağlayıcısı olan Drewry , Şanghay’dan Los Angeles’a 40 fitlik bir konteyner sevk etmek için ortalama maliyetinin ocak sonundaki 11.197 ABD dolarından aralık ayının ilk haftasında 2.039 ABD dolarına düştüğü görülmüştür.
Drewry oran değerlendirmeleri, bu yılın ilk yarısında kademeli bir düşüş olduğunu ve ardından ağustos ayından itibaren daha hızlı bir düşüş olduğunu gösteriyor. Geçen yılın rekor zirvesinden büyük düşüşe rağmen, küresel endeks hala 2019 pandemi öncesi ortalamasından yüzde 61 daha yüksek.
Dünya Denizcilik Örgütü, Şanghay-Los Angeles ve Şanghay-New York rotasında konteyner taşımacılığını yorumlayarak, bunun talepteki düşüşten kaynaklandığını, istikrar ve talepteki düşüşle birlikte birçok modern ve büyük geminin piyasaya sürülmesinden kaynaklandığını açıkladı.
Nurmurat Mommayev,
Marmara Üniversitesi Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Bölümü Doktora Adayı, İstanbul, Türkiye
