Girişimcilik faaliyetleri ve diğer iş türlerine yatırılan, kar (gelir) veya sosyal açıdan faydalı sonuçlar doğuran ve ekonomik değer taşıyan her türlü mülkiyet ve fikri (manevi) değerler yatırım olarak kabul edilir.
Bu değerler şu aşağıdakileri içerir:
- nakit, özel amaçlı banka mevduatları, hisseler ve hisse senetleri ile birlikte diğer menkul kıymetler;
- taşınır ve taşınmaz menkuller (binalar, yapılar, teçhizat ve diğer maddi mallar);
- telif hakkıyla korunan mülkiyet, ‘know-how’ deneyimi (organizasyonel, bilimsel, teknik, teknolojik, ticari bilgiler) ve diğer fikri değerler;
- arazi ve diğer doğal kaynakları kullanma hakkı ile diğer mülkiyet hakları;
- diğer değerler.
Sabit fonların arttırılarak, güncellenmesine yönelik yatırımlar, sermaye yatırımları şeklinde gerçekleştirilebilir.
Yatırım faaliyeti
-Yatırım faaliyeti dendiğinde devletin, fiziki ve tüzel kişilerin yatırımların uygulanmasına yönelik pratik eylemlerinin bütünü anlaşılmaktadır.
- Yatırım faaliyetleri aşağıdakiler temelinde yürütülür:
- mülkiyet şekline bakılmaksızın bireyler, ekonomik dernekler, topluluklar ve şirketler ile birlikte kamu ve dini kuruluşlar, diğer tüzel kişiler tarafından yürütülen yatırım faaliyetleri temelinde;
- Türkmenistan makamları ve idareleri, yerel devlet makamları tarafından Devlet Bütçesi kaynakları temelinde, bütçe dışı fonlar ve krediler temelinde, ayrıca devlete ait işletmeler ve kurumlar tarafından kendi fonları ve kredileri doğrulusunda devlet yatırımları temelinde;
- yabancı devletler, tüzel kişiler ve bireyler ile vatansız kişiler tarafından yapılan yatırımlar temelinde;
- Türkmenistan ve yabancı devletlerin, tüzel ve gerçek kişilerin yanı sıra vatansız kişilerin ortak yatırımları temelinde.
Yatırım faaliyeti objeleri
Yatırım faaliyeti objeleri, tüm sektörlerde ve ekonomik faaliyet alanlarında oluşturulan ve modernize edilen (yenilenen) sabit fonlar ve dolaşım kaynakları, menkul kıymetler, özel amaçlı amaçlı mevduatlar, bilimsel ve teknik ürünler, fikri mülkiyet ile birlikte mülkiyet hakları ve diğerlerini içermektedir.
Oluşturulan ve kullanılan nesnelerin depreme dayanıklılığı ve yangın güvenliği yönetmelikleri, sıhhi-hijyenik, ekolojik ve kentleşme gerekliliklerine uygun olmaması durumunda vatandaşların, tüzel kişilerin ve devletin kanunla korunduğu hakları ve menfaatlerini olumsuz etkilediği tespit edildiği takdirde, bu tarz objelere yatırım yapılması yasaktır.
Yatırım faaliyeti süjeleri (özneleri)
- Yabancı devletlerin fiziki ve tüzel kişilikleri ile doğrudan bu devletlerin kendileri yatırım faaliyetlerinin öznesi olabilirler (yatırımcılar ve katılımcılar).
- Yatırımcılar özel, borç alınan gayrimenkul ve fikri mülkiyete yatırım yapmaya ilişkin kararlar alan yatırım faaliyetinin öznesi konumundadırlar. Yatırımcılar, yatırımcı, borç alan, alıcı olarak hareket edebilir ve yatırım sürecine dahil olan her öznenin işlevlerini yerine getirebilirler.
- Yatırım emirlerinin icracısı olarak veya yatırımcının talimatlarına göre yürütülmesini sağlayan Türkmenistan ve diğer devletlerin gerçek ve tüzel kişileri, yatırım faaliyetinin katılımcısı olarak kabul edilirler.
Kaynak: Türkmenistan’ın ‘’Türkmenistan’da Yatırım Faaliyetine İlişkin’’ Kanunu
