Türkmenistan'da girişimciliğin kapsamlı gelişimi, modern piyasa yöntemlerinin yaygın olarak uygulanmasındaki rolünün genişletilmesi, Türkmenistan Devlet Başkanı Gurbanguli Berdimuhamedov tarafından izlenen sosyo-ekonomik politikanın ana yönlerinden biridir. Türkmenistan Devlet Başkanı’nın ekonomik stratejisi gereği, Türkmenistan Milli ekonomisinin sanayileşmesinde ve dünya pazarında rekabetçi ürünlerin üretilmesinde girişimciliğe özel bir yer verilmektedir.
Türkmenistan’da özel sektörün Milli ekonomideki payını artırmaya, pazar ilişkilerinin kapsamını genişletmeye, ekonomiyi kademeli olarak özelleştirmeye, küçük ve orta ölçekli işletmeleri teşvik etmeye, iç pazarlarda ürün zenginliği oluşturmaya, hizmet erişimini sağlamaya ve yeni istihdam alanlarını oluşturmaya yönelik kapsamlı ve sistematik çalışmalar hayata geçiriliyor.
Milli üreticilere verilen destek sonucunda, nüfusun ihtiyaçlarını karşılayan kaliteli ürün ve hizmetlerin sayısı sürekli artmaktadır. Bu da nüfusun geliri ve sosyal güvenliğininin yanı sıra ekonominin üretim kapasitesini arttırmaya, ithal ikameci malları üretmeye ve ihraç edilen mal çeşitliliğini arttırmaya olumlu etki ediyor.
Türkmenistan Milli ekonomisinin gelişimi dış ticaret ilişkileriyle yakından bağlantılıdır. Herhangi bir ülkenin dünya ekonomisindeki rolü, dış ticaret hacmine göre belirlenir. Hal böyle olunca, bir ülke ne kadar çok dış ticaret hacmine sahipse, dünya ekonomisinde o kadar güçlü konuma sahiptir. Türkmenistan Devlet Başkanı’nın liderliğinde, Türkmenistan’ın iç çıkarları ve ekonomisinin dünya toplumuna aktif entegrasyonu dikkate alınarak, ithalat yapısının iyileştirilmesine ve ihracata yönelik üretimin teşvik edilmesine özel önem verilmektedir. Bu amaçla, "Türkmenistan'da İthal İkameci Mal Üretimine Yönelik Devlet Programı" ve "Türkmenistan'da Üretilen Malların Dış Pazarlara İhracatının Arttırılmasına Yönelik Devlet Programı" yürürlüktedir.
İhracatın arttırılmasına yönelik program kapsamında 33 proje yer alırken, hafif sanayi, gıda, ilaç, ulaşım ve iletişim, makine mühendisliği ve tarım sektörlerindeki imalat işletmelerinin inşasını öngörmektedir. İthalat yapısını geliştirmeye yönelik program 81 projeyi içeriyor ve yerel hammaddelere dayalı inşaat malzemeleri, kimyasallar, ev kimyasalları, tarımsal işleme, balık ve balık ürünleri, sebze ve meyve ürünlerinin üretilmesi ve muhafaza edilmesine yönelik tesislerin faaliyete geçirilmesini öngörmektedir. Halihazırda, bu program kapsamında onlarca projenin inşaati sürdürülüyor.
Türkmenistan Devlet Başkanı liderliğinde Türkmenistan’daki girişimcilik sistemi kapsamlı bir şekilde geliştirilmekte, yenilikçi teknolojiler ve modern pazar yöntemleri yaygın olarak uygulanmakta, Türkmenistan Milli ekonomisi sanayileşmekte ve dünya pazarlarında rekabet gücü yüksek kaliteli ürünler geniş kapsamlı üretilmektedir. Bu yılın mart ayında, Ahal vilayetinin Kaka ve Ak Bugday ilçelerinde, Balkan vilayetinin Türkmenbaşı kentinde, Daşoguz vilayetinin Göroglu ilçesinde, Lebap vilayetinin Çarcev ilçesinde, Mari vilayetinin Sakarçage ilçesinde yeni ve modern sera kompleksleri faaliyete geçirilmesi bunun ispatı niteliğindedir.
Türkmenistan Devlet Başkanı Gurbanguli Berdimuhamedov’un izlediği geniş kapsamlı uluslararası işbirliği politikası, yerli girişimcilerin farklı ülkelerin iş çevreleri, uluslararası iş yapıları ile aktif olarak karşılıklı ilişkiler geliştirmesine olanak tanıyor. Bu, Türkmenistan’ın dünya ekonomik sistemine entegrasyonuna ve ileri gelen ekonomi yönetişimine geçiş yapmasına katkı sağlıyor. Halihazırda bu hedeflerin uygulanmasında dijital teknolojiler kapsamlı olarak kullanılmaktadır.
Merdan Cumayev
Türkmenistan Devlet Ekonomi ve Yönetim Enstitüsü Yüksek Lisans Öğrencisi
