Merkezi Aziýa ýurtlary bilen Aýlag Hyzmatdaşlyk Geňeşiniň agza döwletleriniň arasyndaky hyzmatdaşlyk birnäçe ykdysady, syýasy we strategiki esaslara görä möhümdir. Hyzmatdaşlyk bu sebitleriň ýurtlarynyň arasyndaky dostlukly gatnaşyklaryň ösmegine we umumy maksatlara ýetmek üçin bilelikdäki işe goşant goşýar. Hyzmatdaşlygyň möhüm esaslarynyň birnäçesi şulardan ybaratdyr:
- Energetika çeşmeleri we ykdysady hyzmatdaşlyk: Aýlag Hyzmatdaşlyk Geňeşiniň agza döwletleri (Saud Arabystany Patyşalygy, Birleşen Arap Emirlikleri, Katar, Kuweýt, Bahreýn we Oman) nebitiň we tebigy gazyň baý gorlaryna eýedir. Merkezi Aziýa ýurtlarynyň hem möhüm energiýa çeşmeleri bardyr. Bu nukdaýnazardan, energiýa çeşmelerini öndürmek we onuň söwdasy boýunça hyzmatdaşlyk ykdysady ösüşi we ýurtlaryň energiýa howpsuzlygyny güýçlendirýär.
- Söwda we maýa goýum mümkinçilikleri: Baý tebigy baýlyklary we strategiki ýerleşişi bilen Merkezi Aziýa ýurtlary giň maýa goýum mümkinçiliklerini hödürleýärler. Aýlag Hyzmatdaşlyk Geňeşiniň agza döwletleri ykdysady hyzmatdaşlygy güýçlendirip, bu ýurtlardaky taslamalaryň tehnologiýalaryna maýa goýmak bilen bähbitli söwda hyzmatdaşlygyny döredip bilerler.
- Infrastruktura we ulag: Merkezi Aziýa ýurtlary bilen Aýlag Hyzmatdaşlyk Geňeşiniň agza döwletleriniň arasyndaky hyzmatdaşlyk ulag we infrastruktura taslamalarynyň goldawy bilen sebitiň söwda mümkinçiligini ýokarlandyryp biler. Ulag ugurlaryny ösdürmek we integrirlemek harytlaryň we hyzmatlaryň hereketini ýönekeýleşdirmäge mümkinçilik berýär.
- Medeni we jemgyýetçilik gatnaşygy: Iki sebitiň arasyndaky medeni we jemgyýetçilik gatnaşygy adamlaryň arasyndaky düşünişmegiň we dostlugyň ösmegine getirýär. Bu bolsa öz gezeginde birek-birege hormat goýmak esasynda has berk diplomatik gatnaşyklaryň ýola goýulmagyna ýardam edip biler.
Netijede Merkezi Aziýa ýurtlary bilen Aýlag Hyzmatdaşlyk Geňeşiniň agza döwletleriniň arasyndaky hyzmatdaşlyk ykdysady ösüşi ýokarlandyrmaga, sebitdäki durnuklylygy güýçlendirmäge we özara bähbitlere esaslanýan strategiki hyzmatdaşlygy döretmäge goşant goşar. Bu hyzmatdaşlyk sebitleýin we dünýä derejesinde oňyn täsirleri döredip, umumy meseleleri bilelikde çözmek üçin has berk binýady döredip biler.
Nurmyrat Mommaýew,
Türkiýäniň Stambul şäherinde ýerleşýän Marmara uniwersitetiniň Syýasat ylymlary we halkara gatnaşyklar bölüminiň doktoranty
