Aşgabat şäherinde 10-11-nji sentýabr aralygynda geçiriljek TIF 2024 Maslahatynda Türkmenistanyň ykdysadyýetiniň esasy ugurlary boýunça strategiki taýdan ähmiýetli maýa goýum taslamalary görkeziler, şol sanda:
Ulag we aragatnaşyk. Türkmenistan sebitde iri ulag merkezi hökmünde öz ornuny pugtalandyrmaga çalyşýar. Halkara ulag ulgamyna goşulyşmagy bilen Türkmenistanyň çäginden Beýik Ýüpek ýolunyň möhüm bölegi bolan üstaşyr ýükleriň geçirilişi amala aşyrylýar. Bu bolsa milli ykdysadyýetiň ösmegi we dostlukly gatnaşyklaryň pugtalandyrylmagy üçin uly ähmiýete eýedir. 2028-nji ýyla çenli meýilleşdirilen Serdar etrabynyň wagon bejeriji zawodynyň we Türkmenistanyň awtobejeriş binýadynyň döwrebaplaşdyrmagyň taslamalary maýadarlara hödürlener. Bu taslamalar demir ýol daşalyşlarynyň netijeliligini ýokarlandyrmaga hem-de ýurduň logistika infrastrukturasyny berkitmäge mümkinçilik berer.
Himiýa senagaty. Ykdysadyýetiň ösmeginde esasy hereketlendirjileriň biri hem gaz we himiýa pudagynyň ösüşidir. Soňky ýyllaryň içinde birnäçe gaz we himiýa toplumlary işe girizildi, ýene birnäçesiniň gurulmagy meýilleşdirilýär. Türkmenbaşynyň nebiti gaýtadan işleýän zawody Türkmenistanyň Günbatarynda ýerleşýän öňdebaryjy senagat toplumy hasaplanylýar. Gyýanly zawodynda geksanyň öndürilişiniň we Garabogaz himiýa toplumynyň gurulmagy, şeýle-de “Maryazot” önümçilik birleşiginiň zawodlarynyň döwrebaplaşdyrylmagy boýunça taslamalar maýadarlara hödürleniler. Bu taslamalar öndürilýän önümleriň görnüşini has-da giňeltmäge hem-de ýurduň eksport kuwwatyny ýokarlandyrmaga mümkinçilik berer.
Elektrik energiýasy. Elektrik energiýasyna bolan islegiň artmagy bilen Türkmenistan energiýa desgalarynyň bar bolanlarynyň döwrebaplaşdyrmagyny we täzeleriň, şol sanda gaýtadan dikeldilýän energiýa çeşmelerini çykarýan desgalaryň gurulmagyny maksat edinýär. Ýurduň energiýa pudagynyň ösüşi ylmy ýörelgelere, berk hukuk binýadyna we anyk işlenilip düzülen maksatnamalara esaslanýar. Ýurduň elektrik energiýa ösüşiniň ylmy esaslary türkmen alymlarynyň geljegi uly bolan täze tehnologiýalaryň önümçiligini ornaşdyrmak bilen baglanyşykly tekliplerini pugtalandyrýar. Daşoguz we Ahal suw elektrik beketleriniň gaz-turba desgalaryny ylalaşykly aýlanyşyga geçirmek boýunça, şeýle-de Lebap welaýatynda Gün elektrik bekediniň gurulmagy boýunça taslalamalar maýadarlara hödürleniler. Bu bolsa öz gezeginde energiýanyň adaty çeşmelerine bolan baglylygy peseltmäge we elektrik energiýanyň eksportyny ýokarlandyrmaga mümkinçilik berer.
Nebit we gaz pudagy. Türkmenistanyň nebit we gaz pudagy ykdysadyýetiň esasy ugry bolup durýar. Maslahatyň çäginde Hazar deňzinde deňiz bloklaryň işlenilip taýýarlanylmagy bilen baglanyşykly taslamalara hem-de düýpli känlerde gazylyp çykarylyşynyň artdyrylmagyna maýa goýumlaryň çekilmegine aýratyn üns beriler. Hazar deňziniň uglewodorod serişdeleri 12,1 mlrd tonna nebit we 6,1 trln m3 gaz deňdir. Häzirki wagtda “Türkmennebit” Döwlet konserni tarapyndan potensial maýadarlaryň jikme-jik tanyşmaklary üçin 11, 12, 16, 21, 23, 24 deňiz bloklary boýunça geologiýa we tehniki maglumat bukjasy taýýarlanyldy. Günorta Aziýa sebitiniň bazarlaryna türkmen gazynyň eksport edilişi üçin täze mümkinçilikleri açýan TOPH gaz geçirijisi möhüm taslamalaryň biri bolup durýar. Maýadarlar Hazar deňziniň türkmen böleginiň deňiz bloklary boýunça geologiýa, geofizika we tehniki maglumatlary öz içine alýan jikme-jik tehniki maglumatlary bilen tanyşdyrarlar.
Çeşme: Türkmenistanyň Ministrler Kabinetiniň ýanyndaky Ulag we kommunikasiýalar agentligi
