Türkmenabat şäherindäki S.A.Nyýazow adyndaky himiýa kärhanasynyň ýyladyşhanalarynda ýerli bagbanlaryň buýsanjyna öwrülen papaýanyň 200 düýbi üstünlikli ösdürilip ýetişdirilýär. Bu barada “Türkmen gündogary” gazetiniň penşenbe günündäki sanynda habar berilýär.
“Gawun agajy” diýlip hem tanalýan bu tropiki miwe agajynyň nahallary Tailand döwletinden getirilip, ýerli ýyladyşhana şertlerine tiz uýgunlaşdyryldy. Papaýa agajy ekilen wagtyndan eýýäm sekiz aýyň içinde miwe berip başlaýar, birinji ýylynda onuň boýy iki metre çenli ösüp bilýär. Üç ýyl geçenden soň, bu agaç doly hasyl berijilige eýe bolup, witaminlere we peýdaly mikroserişdelere baý bolan miwe hasylynyň ýylda 100 kilogramyna çenli berip bilýär.
Tropiki we subtropiki ekinleri ösdürmek ugrunda eýýäm 24 ýyldan bäri işläp gelýän tejribeli bagban Babaguly Garýagdyýewiň başlyklygynda ýyladyşhana hojalygy diňe bir papaýa däl, eýsem, limon, banan we zeýtun agajy ýaly ekinleri hem işjeň ösdürip ýetişdirýär. Kärhananyň ýyladyşhanalarynda limonyň 80, bananyň 25, zeýtun agajynyň hem 2 düýbi ösdürilýär. Munuň özi sebitiň gabat gelmeýän howa gurşawyna garamazdan ýyladyşhana önümçiliginiň ýokary mümkinçiliklere eýedigini tassyklaýar.
Tailand döwletinden getirilen papaýa ýerli şertlere örän gowy uýgunlaşyp, ösümligiň tohumlary topragyň 27-30 gradus ýylylyk şertlerinde 1,5 – 2 aýyň dowamynda ösüp ýetişýär, sekiz aý geçenden soň bolsa eýýäm gülläp başlaýar. Gülländen soň bäş aýyň dowamynda onuň ilkinji hasyly görnüp başlaýar. Her möwsümde bir papaýa agajy 100 kilograma çenli hasyl berip bilýär.
Papaýanyň miwesi A, B1, B2, C witaminleriniň hem-de kalsiý, fosfor, demir ýaly peýdaly mikroserişdeleriň gymmatly çeşmesidir. Lukmançylyk maksatlary bilen ulanylýan papain birleşmesi aýratyn ähmiýete eýedir.
