Ýewropada howpsuzlyk we hyzmatdaşlyk guramasy (ÝHHG) Merkezi Aziýanyň “gury” portlarynyň ÝHHG-niň taslamasyna gatnaşmak mümkinçiligine seredýär. Taslama “ýaşyl” portlarynyň we Hazar deňzinde arabaglanyşygyň ösdürilmegine gönükdirilýär. Bu barada ÝHHG-niň resmi wekiline salgylanyp, “Trend” agentligi penşenbe güni habar berdi.
Bellenilişi ýaly, taslama sebitde ulag gatnaşyklaryny ösdürmek boýunça ÝHHG-niň tagallalarynyň çäklerinde 2019-njy ýylda badalga berildi.
ÝHHG-niň resmi wekili “2022-nji ýylda biz taslama gatnaşyjy portlaryny goldamagy dowam edip, uglerod zyňyndylarynyň azaldylmagyna, söwda babatda maglumatlaryň sanly ulgam arkaly alşylmagyna hem-de logistika ulgamynda zenanlar üçin iş mümkinçilikleriniň giňeldilmegine ýardam bermegi dowam ederis” diýip belledi.
Guramanyň wekili taslamanyň çäklerinde şu aşakdaky wezipeleriň ýerine ýetirilendigini belläp geçdi:
- Hazar deňziniň ähli portlarynyň sanly ulgam babatda taýynlylygynyň bahalandyrmasy geçirildi;
- Portlaryň arasynda söwda babatda maglumatlaryň kagyzsyz alşylmagyna geçmegi tizleşdirildi. Bu bolsa söwda amallarynyň tizleşdirilmegine, howpsuz we durnukly amala aşyrylmagyna getirdi;
- “Ýaşyl” portlar ýörelgesiniň utgaşdyrylmagy goldanyldy we uglerod zyňyndylaryny azaltmak üçin “EcoPorts” şahadatnamasy berildi;
- Söwda-logistika ulgamyna gatnaşyjylaryň sebitleýin jemgyýeti döredildi.
Bellenilişi ýaly, “Hazar deňziniň sebitinde “ýaşyl” portlarynyň ösdürilmegine ýardam bermek” atly taslamanyň umumy bahasy 2,5 million ýewro barabar bolup, oňa 2019-njy ýylda badalga berildi. Taslama Hazar deňzi boýunça umumy meseleler bilen bagly Türkmenistanda, Azerbaýjanda we Gazagystanda birnäçe çäreleriniň geçirilmegini göz öňünde tutýar.
Taslama Ýewropanyň dikeldiş we ösüş banky, BMG-niň Ýewropa Ykdysady Komissiýasy we hususy sektoryň öňdebaryjy bilermenleri bilen bilelikde durmuşa geçirilýär we Germaniýa, Italiýa hem-de Islandiýa ýaly ýurtlar tarapyndan maliýeleşdirilýär.
Taslamanyň çäklerinde Bakuwdaky (Azerbaýjan), Aktaudaky (Gazagystan) we Türkmenbaşydaky (Türkmenistan) deňiz portlarynda awtomatlaşdyrmak we sanly ulgama geçmek prosessleriniň “Ýol kartasynyň” işlenilip taýýarlanylmagy göz öňünde tutulýar.
